Για το ελλιπές πλαίσιο λειτουργίας εν μέσω πανδημίας των Κοινωνικών Δομών των ΟΤΑ (Κοινωνικό Παντοπωλείο, Παροχή Συσσιτίου, Κοινωνικό Φαρμακείο, Υπνωτήριο Αστέγων και Ανοιχτό Κέντρο Ημερήσιας Υποδοχής Αστέγων) κατέθεσε ερώτηση η βουλευτής του Κινήματος Αλλαγής ν. Λάρισας, Ευαγγελία Λιακούλη, προς τους συναρμόδιους Υπουργούς Εσωτερικών και Εργασίας.

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι δεδομένης της κρίσιμης κατάστασης που επικρατεί παγκοσμίως, αλλά και στη χώρα μας, με την έξαρση της πανδημίας του Covid19, οι εργαζόμενοι των Δομών Παροχής Βασικών Αγαθών, των Κέντρων Κοινότητας, αλλά και των Δομών Αστέγων έχουν αναλάβει πρωταγωνιστικό ρόλο στην προσπάθεια υποστήριξης των ευάλωτων κοινωνικά ομάδων.

Το πρόβλημα, ωστόσο, επιτείνεται από το γεγονός ότι όπου δεν υπάρχει η Δομή του «Βοήθεια στο Σπίτι», εργαζόμενοι από τα «Κέντρα Κοινότητας» και τις «Δομές Παροχής Βασικών Αγαθών» έχουν  αναλάβει κατά κύριο λόγο ή και αποκλειστικά, τη στελέχωση και λειτουργία άτυπων αντίστοιχων μονάδων, ώστε να καλυφθεί το κενό εξαιτίας της μη λειτουργίας του προγράμματος. 

Η βουλευτής Λάρισας τονίζει το γεγονός πως σε συνθήκες υγειονομικής κρίσης η ανυπαρξία κεντρικού σχεδιασμού από το Υπουργείο Εργασίας & Κοινωνικών Υποθέσεων και το  Υπουργείο Εσωτερικών γίνεται φανερή, ιδίως από την στιγμή που ενώ τις τελευταίες μέρες ανακοινώνονται γενικά μέτρα πρόληψης, δε λαμβάνεται υπόψη η απαιτούμενη εξειδίκευση που απαιτείται για τη λειτουργία των δομών που εξυπηρετούν αποκλειστικά  ευάλωτες κοινωνικά ομάδες.

Περαιτέρω, έρχονται στο φως προβλήματα δυσλειτουργίας που έχουν να κάνουν με την υποστελέχωση των κεντρικών κοινωνικών υπηρεσιών των ΟΤΑ, προβλήματα χορήγησης αδειών  ειδικού σκοπού στους εργαζόμενους της κατηγορίας ΙΔΟΧ, που έχει ως αποτέλεσμα εργαζόμενοι χωρίς εργασιακή ασφάλεια να επωμίζονται δυσανάλογο βάρος και ευθύνες, ελλείψεων στις στεγαστικές δομές, που κινδυνεύουν να μετατραπούν σε «υγειονομικές βόμβες», όπως βέβαια και της συνηθισμένης πλέον έλλειψης σε απαιτούμενα μέσα προστασίας για τους εργαζόμενους. 

EΡΩΤΗΣΗ

Προς τους Υπουργούς

  • Εσωτερικών κ. Π. Θεοδωρικάκο
  • Εργασίας & Κοινωνικών Υποθέσεων κ. Ι. Βρούτση

Όπως γνωρίζετε, στις Κοινωνικές Δομές των ΟΤΑ με αποστολή κυρίως την αντιμετώπιση της φτώχειας, υπηρετούν (με χρηματοδότηση από τα ΠΕΠ και συμβάσεις οι οποίες  ανανεώνονται κάθε δώδεκα μήνες)  εργαζόμενοι στις  Δομές Παροχής Βασικών Αγαθών (Κοινωνικό Παντοπωλείο, Παροχή Συσσιτίου, Κοινωνικό Φαρμακείο), καθώς και στα Κέντρα Κοινότητας και στις Δομές Αστέγων(Υπνωτήριο Αστέγων και Ανοιχτό Κέντρο Ημερήσιας Υποδοχής Αστέγων).

Δεδομένης της κρίσιμης κατάστασης που επικρατεί παγκοσμίως αλλά και στη χώρα μας, με την έξαρση της πανδημίας του Covid19, οι εργαζόμενοι των παραπάνω δομών έχουν αναλάβει πρωταγωνιστικό ρόλο στην προσπάθεια υποστήριξης των ευάλωτων κοινωνικά ομάδων.

Ειδικότερα, σε περιοχές όπου δεν υπάρχει η Δομή του «Βοήθεια στο Σπίτι» εργαζόμενοι από τα «Κέντρα Κοινότητας» και τις «Δομές Παροχής Βασικών Αγαθών» έχουν  αναλάβει κατά κύριο λόγο, ή και αποκλειστικά, τη στελέχωση και λειτουργία άτυπων αντίστοιχων μονάδων, ώστε να καλυφθεί το κενό εξαιτίας της μη λειτουργίας του προγράμματος.  Δυστυχώς, λόγω ανυπαρξίας κεντρικού σχεδιασμού από το Υπουργείο Εργασίας& Κοινωνικών Υποθέσεων και το  Υπουργείο Εσωτερικών, τις τελευταίες μέρες ανακοινώνονται γενικά μέτρα πρόληψης, χωρίςνα λαμβάνεται υπόψη η απαιτούμενη ειδίκευση ου απαιτείται για τη λειτουργία των δομών που εξυπηρετούν αποκλειστικά  ευάλωτες κοινωνικά ομάδες.

Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να παρατηρείται έντονη δυσλειτουργία στις δομές, πρωτίστως λόγω της υποστελέχωσης των κεντρικών κοινωνικών υπηρεσιών από μόνιμους και με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου εργαζόμενους, με αποτέλεσμα το βάρος της εύρυθμης λειτουργίας όλων των κοινωνικών υπηρεσιών των ΟΤΑ να πέφτει κατ’ αποκλειστικότητα στους εργαζόμενους με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου(ΙΔΟΧ) των «Δομών Αντιμετώπισης της Φτώχειας».


Ένα σοβαρό επίσης ζήτημα που παρατηρείται σε αρκετούς (ίσως στους περισσότερους) Δήμους της χώρας, είναι πως αρκετά Γραφεία Προσωπικού των ΟΤΑ, αρνούνται τη  χορήγηση άδειας ειδικού σκοπού στους εργαζόμενους αυτής της κατηγορίας (ΙΔΟΧ), καθώς εάν για παράδειγμα η δωδεκάμηνη σύμβασή τους λήγει σε 2 μήνες και έχουν εξαντληθεί οι κανονικές άδειές τους θεωρούνται ως μη δικαιούχοι. Ως αποτέλεσμα εργαζόμενοι χωρίς εργασιακή ασφάλεια επωμίζονται δυσανάλογο βάρος και ευθύνες και υποστηρίζουν το σύστημα με γνώμονα την υπηρεσιακή υπευθυνότητα και την προσωπική τους ευσυνειδησία.

Σε αυτό το σημείο αξίζει να αναφερθεί ότι όλες οι Δομές Αντιμετώπισης της Φτώχειας έχουν εξασφαλισμένη χρηματοδότηση από τα Περιφερειακά Επιχειρησιακά Προγράμματα έως το 2023 και οι ετήσιες συμβάσεις ανανεώνονται αυτόματα οπότε η λήξη των  συμβάσεων θα μπορούσε να θεωρηθεί απλά τυπική. Επιπρόσθετα με τις διατάξεις του ν. 3302/2004 ως βάση χορήγησης της ετήσιας άδειας υπολογίζεται το ημερολογιακό έτος και όχι η διάρκεια της σύμβασης. Ωστόσο ως προς το θέμα αυτό, παρατηρείται μια γενικότερη έλλειψη συντονισμού και ενιαίας αντιμετώπισης των Γραφείων Προσωπικού, καθώς πάνω από το 80% αυτών δεν εφαρμόζουν την παροχή άδειας με βάση το ημερολογιακό έτος αλλά την ημερομηνία της έναρξης της εκάστοτε σύμβασης. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι συμβάσεις των εργαζομένων αυτής της κατηγορίας είναι συνεχιζόμενες από το 2017, δηλαδή διαρκούν πάνω από τρία συνεχόμενα ημερολογιακά έτη.

Όσον αφορά στις στεγαστικές δομές, την περίοδο αυτή, εκφράζονται φόβοι ότι αποτελούν υγειονομική βόμβα, καθώς σε αυτές φιλοξενείται μεγάλος αριθμός αστέγων (ειδικά σε Αθηνά και Θεσσαλονίκη). Ως σχέδιο έκτακτης ανάγκης οι εργαζόμενοι έχουν προτείνει την αποσυμφόρηση των Υπνωτηρίων και  την μετεγκατάσταση αριθμού αστέγων σε μονόκλινα η δίκλινα δωμάτια  ξενοδοχείων. Όσο για τον άστεγο πληθυσμό ο οποίος δεν διαμένει στα υπνωτήρια, αλλά διαβιεί  στον δρόμο προτείνεται  αφού εξεταστούν για τον Covid19, να φιλοξενoύνται και αυτοί σε ξενοδοχεία.

Δυστυχώς, η κυβέρνηση μη έχοντας εκπονήσει έναν σαφή και ολοκληρωμένο σχεδιασμό, ζητά από κάθε στεγαστική δομή να έχει χώρο για περιορισμό σε περίπτωση εμφάνισης ύποπτου κρούσματος. Ωστόσο κάτι τέτοιο είναι ανέφικτο πρακτικά, καθώς για παράδειγμα οι κοινόχρηστοι χώροι από όπου πρέπει να περάσει ο ωφελούμενος που θα βρίσκεται σε απομόνωση(για να πάει π.χ. στις τουαλέτες),δεν είναι δυνατό να απομονωθούν.

Επίσης, αξίζει να σημειωθεί ότι τα περισσότερα Συσσίτια και Παντοπωλεία, παρά τις απαγορεύσεις μετακίνησης, συνεχίζουν την λειτουργία τους με ελάχιστες συνέργειες με το «Βοήθεια στο Σπίτι»για διανομή φαγητού κατ’ οίκον.

Τέλος, σύμφωνα με αναφορές εργαζομένων, μετά το υπ’ αριθ. πρωτ. οικ. 3577/17.2.2020 έγγραφο του Υπουργείου Εργασίας & Κοινωνικών Υποθέσεων με θέμα: «Μέτρα για τον περιορισμό διάδοσης του κορωνοϊού και την υποστήριξη των ωφελούμενων», σε αρκετούς ΟΤΑ λαμβάνονται αποφάσεις για διανομή τροφίμων στα κοινωνικά παντοπωλεία και στο πρόγραμμα επισιτιστικής βοήθειας αγαθών (ΤΕΒΑ), χωρίς να παρέχονται τα απαιτούμενα μέσα προστασίας και χωρίς να τηρείται η προϋπόθεση των τριών ατόμων.

Με βάση όλα τα παραπάνω ερωτάσθε κ.κ. Υπουργοί:

  • Θα εκπονήσετε ένα κεντρικό σχεδιασμό για την λειτουργία των Κοινωνικών Υπηρεσιών εφόσον παρατηρείται ότι δεν υπάρχει ενιαία λειτουργία και σε πολλές περιπτώσεις καταγράφεται έλλειψη μέτρων προστασίας και δεν διασφαλίζονται τα δικαιώματα των εργαζομένων;
  • Ποια η μέριμνα σχετικά με τις άδειες ειδικού σκοπού για τους συμβασιούχους με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου (ΙΔΟΧ) των ΟΤΑ καθώς δεν διευκρινίζεται τι ισχύει με την λήψη κανονικών αδειών αυτής της κατηγορίας προσωπικού στην Α.Π.: ΔΙΔΑΔ/Φ.69/108/οικ.7874/12.3.2020 εγκύκλιο του Υπουργείου Εσωτερικών;
  • Ποιο είναι το σχέδιο έκτακτης ανάγκης σε περίπτωση κρούσματος Covid19 σε Υπνωτήριο Αστέγων; Προτίθεστε να μεριμνήσετε ώστε να διενεργηθεί έλεγχος(τεστ) σε όλους τους ωφελούμενους και τους εργαζόμενους των Υπνωτηρίων Αστέγων;
  • Προτίθεστε να ενισχύσετε τους εργαζόμενους των Δομών Αντιμετώπισης της Φτώχειας (Κέντρα Κοινότητας, Δομές Παροχής Βασικών Αγαθών, Δομές Αστέγων) μέσω χορήγησης μηνιαίου επιδόματος έκτακτων συνθηκών ή και με άλλους τρόπους και για όσο χρόνο διατηρηθεί η πανδημία;
  • Ποια μέριμνα προτίθεστε να λάβετε ώστε να προφυλαχθεί το προσωπικό λόγω μη τήρησης των διαλαμβανομένων στο ανωτέρω έγγραφο του Υπουργείου Εργασίας & Κοινωνικών Υποθέσεων  που αφορά τη λήψη μέτρων προστασίας για το περιορισμό της διάδοσης του Covid19 και να υπάρξει ένας κεντρικός και ενιαίος σχεδιασμός λειτουργίας σε όλους τους ΟΤΑ;