1-Δραστηριοποιείστε σε μία περιοχή με τον Πρωτογενή Τομέα να έχει μείζονα ρόλο στην καθημερινότητα και στην τοπική οικονομία. Ποια είναι η εικόνα που λαμβάνετε από τους παραγωγούς για την κατάσταση που αντιμετωπίζουν; 2-Η Θεσσαλία δεινοπάθησε από τα φυσικά φαινόμενα και τις καταστροφές και στην αγροτική παραγωγή. Παραμένουν εκτεθειμένοι οι αγρότες και οι κτηνοτρόφοι; Τι πρέπει να γίνει από πλευράς κυβέρνησης;
Η κατάσταση στη Θεσσαλία εδώ και 15 μήνες -μετά τη λαίλαπα των Daniel & Elias- παραμένει ζοφερή. Οι περυσινές θεομηνίες, μετά τον ‘’Ιανό’’ και τη ‘’Μήδεια’’, άλλαξαν το γεωγραφικό ανάγλυφο της Θεσσαλίας και κατά τα φαινόμενα αλλάζουν και τον πολιτικό της χάρτη, αφού ο πληθυσμός της Περιφέρειας έχει μειωθεί τα τελευταία χρόνια κατά 51.000 άτομα (!), δηλαδή κατά έναν μικρό νομό. Το αγροτικό εισόδημα (αγροτών και κτηνοτρόφων) συρρικνώνεται κάθε ημέρα που περνάει και τα χωριά ερημώνουν. Και βέβαια όλες οι υπόλοιπες πτυχές της οικονομίας δεν διάγουν και τις καλύτερες ημέρες τους, από τη στιγμή που το αγροτικό εισόδημα αποτελούσε τη βάση για όλες τις άλλες δραστηριότητες. Σε αυτό το πλαίσιο, έχουμε μια κυβέρνηση ‘’άβουλη και μοιραία’’ που όταν δεν αυτοθαυμάζεται για τη δήθεν αποτελεσματικότητα των μέτρων που έλαβε μπροστά στις κάμερες, απλώς αναλώνεται στην αδράνεια. Ακούμε για πακτωλούς χρημάτων από την Ε.Ε., ακούμε για ‘’ολιστικά πλάνα ανασυγκρότησης της Περιφέρειας’’, ακούμε για δίκαιες και γρήγορες αποζημιώσεις κτηνοτρόφων και παραγωγών και δεν βλέπουμε τίποτα. Το ‘’επιτελικό κράτος’’ στην περίπτωση της Θεσσαλίας έδειξε όλες τις ανεπάρκειές του και ο ‘’βασιλιάς’’, κ. Μητσοτάκης, είναι πλέον ‘’γυμνός’’.
3-Προσφάτως καταγγείλατε κι εσείς ότι μόνο 2 από τα 8 ραντάρ λειτουργούν για πρόβλεψη έντονων φαινομένων. Είναι τόσο ανοχύρωτη τελικά η χώρα; Με ευθύνη ποιου-ποιανών;
Όπως έχει φανεί στην περίπτωση του Daniel και των ανεξέλεγκτων συνεπειών του, στην περίπτωση των θερινών πυρκαγιών που συνήθως ‘’σβήνουν στη θάλασσα’’ (Β. Εύβοια, Αττική, Πελοπόννησο, Δαδιά, Ρόδο κ.α.), κατακαίγοντας τεράστιες εκτάσεις -με ελάχιστα μποφόρ- και ευτυχώς μόνο χάρη στο ‘’112’’ δεν θρηνούμε και εκατόμβες θυμάτων, όπως συνέβαινε παλαιότερα ή, ακόμη και στην περίπτωση της τραγωδίας των Τεμπών, το γενικότερο motto που χαρακτηρίζει μια κυβέρνηση που κάποτε θέλησε να μας πείσει πως είναι ‘’επιτελική’’, δηλαδή αποτελεσματική, τεχνοκρατική και ευρωπαϊκών προδιαγραφών, είναι το ‘’πάμε και όπου βγει’’. Έτσι όλα δείχνουν ότι συμβαίνει και με την περίπτωση των 8 μετεωρολογικών ραντάρ που διαθέτει η ΕΜΥ, από τα οποία μόνο δύο υπολειτουργούν (Λάρισα και Ανδραβίδα), ενώ τα υπόλοιπα βρίσκονται εντελώς εκτός λειτουργίας, συμπεριλαμβανομένου αυτού της Αττικής. Η δε προμήθεια των καινούριων θα ολοκληρωθεί σε 2 με 3 χρόνια. Ας ελπίσουμε να μην ακούσουμε τη φράση μετά από την επόμενη θεομηνία, πως συνέβη και εδώ ‘’ό,τι και στην Βαλένθια’’…
4-Είδαμε ότι προσφάτως πήρατε και πρωτοβουλίες για να συνεχιστεί η συζήτηση για το θέμα του υδατικού ελλείμματος και κατ’ επέκταση για τη μεταφορά νερού από τον Αχελώο στη Θεσσαλία. Σε ποιο σημείο βρισκόμαστε όσον αφορά το συγκεκριμένο θέμα και τι πρέπει να ακολουθήσει;
Βρισκόμαστε μονίμως στο σημείο εκείνο, όπου τα έργα σταθερά βρίσκονται ‘’στα χαρτιά’’, χωρίς έτοιμες μελέτες και ολοένα ‘’αναμασώνται’’ από τον πρωθυπουργό, τους υπουργούς και τους θεσμικούς παράγοντες που διαχρονικά αρνούνται να αναλάβουν τις ευθύνες τους, εντείνοντας την αβεβαιότητα των Θεσσαλών. Ωστόσο, τα διαρκώς εξαγγελλόμενα -αλλά ποτέ υλοποιούμενα- έργα του Αχελώου, όπως π.χ. και από τον κ. Μητσοτάκη που συνεχώς ‘’εξαγγέλλει’’ τον ταμιευτήρα στη Σκοπιά Φαρσάλων, το φράγμα στο Μουζάκι, το Φράγμα Πύλης κ.α., ακόμη από τον …‘’Ιανό’’ του 2021, θα μπορούσαν να δώσουν διεξόδους, καταπραΰνοντας το έντονο υδατικό πρόβλημα της Θεσσαλίας, αλλά και ενισχύοντας την ενεργειακή επάρκεια της χώρας. Η κυβέρνηση θα πρέπει έστω και ‘’στις καθυστερήσεις’’ να ξεκαθαρίσει τις προθέσεις της, με χρονοδιαγράμματα, και για τα έργα που συμπεριλαμβάνονται στο αναθεωρημένο πλαίσιο ΣΔΛΑΠ για τη Θεσσαλία, αφού η επίτευξη των στόχων του Σχεδίου Υδάτων (εξισορρόπηση ελλειμματικού υδατικού ισοζυγίου, αναβάθμιση οικοσυστημάτων κ.ο.κ.) στηρίζεται στην ενίσχυση του υδατικού δυναμικού της Κεντρικής και Ανατολικής Θεσσαλίας (λεκάνη Πηνειού) με νερά που θα μεταφέρονται από δύο ταμιευτήρες που βρίσκονται στην ορεινή Δυτική πλευρά της Θεσσαλίας (λεκάνη Αχελώου). Ακόμη δε, αναμένω από το προεδρείο της Βουλής, την υλοποίηση πρότασής μου για τη σύγκληση των συναρμόδιων Επιτροπών Περιφερειών, Περιβάλλοντος, καθώς και της Υπο-επιτροπής για τους υδάτινους πόρους, προκειμένου να γίνει μια νέα κοινή συνεδρίαση που, δυνητικά, θα βγάλει από το ‘’λήθαργο’’ τα συναρμόδια υπουργεία, αλλά και για την υπέρβαση των τεχνητών εμποδίων απ’ όπου και εάν αυτά προέρχονται.
5-Έχετε αναφέρει ότι οι αγρότες παραμένουν αόρατοι για την κυβέρνηση. Τι μέτρα πρέπει να ληφθούν κατά την άποψή σας για να θεωρηθούν… ορατοί; 6-Οι παραγωγοί θέτουν ως βασικό ζήτημα τη μείωση του κόστους παραγωγής. Τι κινήσεις μπορούν να γίνουν προς αυτήν την κατεύθυνση;
Προκειμένου να βγουν από το ‘’φάσμα του αόρατου’’ οι παραγωγοί θα πρέπει να υλοποιηθούν άμεσα και χωρίς ολιγωρίες, τα όσα εμείς στο ΠΑΣΟΚ προτείνουμε, και λόγω έλλειψης χώρου επιγραμματικά είναι:
-η υποστήριξη της εγκατάστασης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και της δημιουργίας ενεργειακών κοινοτήτων μεταξύ των αγροτών, με προτεραιότητα τους οργανισμούς άρδευσης, τις ομάδες παραγωγών, τα νησιά μας και τις απομακρυσμένες και ορεινές περιοχές, προκειμένου να επιτευχθεί η ‘’αυτοπαραγωγή’’ και να εξαπλωθεί η ‘’Ενεργειακή Δημοκρατία’’, ενώ παράλληλα θα πάψει το ενεργειακό κόστος των αγροτικών αγαθών να μετακυλίεται στους καταναλωτές.
-ο συνεχής έλεγχος από τις υπηρεσίες του Υπ.Α.Α.Τ. του κόστους παραγωγής και κυρίως των αγροτικών εφοδίων (λιπασμάτων, ζωοτροφών, φυτοφαρμάκων και κτηνιατρικών εφοδίων) και η ανάλογη αυξομειούμενη στήριξη στους παραγωγούς.
-ειδικά για τα λαχανικά απαιτείται ο εκσυγχρονισμός του τρόπου εμπορίας τους, με σύγχρονες μορφές, μέσω ηλεκτρονικών δημοπρατηρίων, τα οποία θα πρέπει να δημιουργηθούν σε όλες τις περιφέρειες, ώστε οι αγρότες να μπορούν να πωλούν τα προϊόντα τους με διαφάνεια, χωρίς στρεβλώσεις και χωρίς να υφίστανται αδικίες από τους μεσάζοντες.
-η από ‘’εχθές’’ και όχι μελλοντική αλλαγή και η επικαιροποίηση του Κανονισμού του ΕΛΓΑ, καθώς και η ενίσχυσή του με επιπλέον προσωπικό, προκειμένου να συμπεριληφθούν οι καταστροφές εξαιτίας της Κλιματικής Αλλαγής, όπως και να μπορέσει να γίνεται εξατομικευμένα η εξέταση των πορισμάτων κάθε επιμέρους παραγωγού και όχι ‘’συλλογικά’’, αφού συχνά βλέπουμε αδικίες, καθυστερήσεις και αδικαιολόγητες ‘’εξαιρέσεις’’.
-και τέλος, η νέα οραματική θεώρηση της σχέσης αγροτικής οικονομίας, μεταποίησης και τουρισμού, ώστε να διασυνδεθούν οργανικά και να επιφέρουν πραγματική -και όχι όπως σήμερα ψευδεπίγραφη- ανάπτυξη, με στέρεες και καλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας σε όλη την ελληνική περιφέρεια.
7-Η θεσσαλική κτηνοτροφία μπήκε στο μάτι του κυκλώνα με την πανώλη και την ευλογιά. Ποια είναι τα μηνύματα που λαμβάνετε από τους κτηνοτρόφους;
Και με τις αδικαιολόγητες καθυστερήσεις των αποζημιώσεων για τη θεομηνία του Daniel έχω να συμπληρώσω, για το πρώτο σκέλος της ερώτησής σας. Η συνέχεια γνωστή: ελλιπείς έλεγχοι από τις υποστελεχωμένες υπηρεσίες στα σύνορα και ακολούθως δρακόντεια μέτρα για τη μη εξάπλωση των ζωονόσων, που πλήττουν ωστόσο ευθέως τις δραστηριότητες, αλλά και τη βιωσιμότητα των κτηνοτρόφων, όπως π.χ. οι κοστοβόρες ‘’καραντίνες’’ εντός σταβλικών εγκαταστάσεων και η απαγόρευση των σφαγών. Μέτρα που όπως φάνηκε, όμως, στην περίπτωση της ευλογιάς, παρότι ελήφθησαν, δεν απέτρεψαν την ασθένεια να εξαπλωθεί από άκρη σε άκρη της ελληνικής επικράτειας. Όχι τυχαία και σίγουρα όχι άδικα, οι Θεσσαλοί κτηνοτρόφοι καθημερινά βιώνουν ένα αίσθημα εγκατάλειψης, αν όχι κοροϊδίας από την πλευρά της κυβέρνησης, που τίποτα καλό δεν προμηνύει για το μέλλον του τομέα.
8-Έχει προκύψει ένα σημαντικότατο θέμα όσον αφορά τη χρήση γης υψηλής παραγωγικότητας στη Θεσσαλία για την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών. Η εικόνα που έχετε για το συγκεκριμένο ζήτημα ποια είναι και τι κινήσεις θα θέλατε να γίνουν από την πλευρά των αρμοδίων;
Χιλιάδες στρέμματα γης υψηλής παραγωγικότητας που παραδοσιακά καλλιεργείται και αξιοποιείται από τους αγρότες μας, στηρίζοντας την εθνική αγροτική παραγωγή, παραδίδεται άκριτα και με αυξανόμενους ρυθμούς στις μεγάλες εταιρίες που εμπορεύονται φωτοβολταϊκά. Με ‘’τυράκι’’ τα μεγαλύτερα μισθώματα σε σχέση με τα μισθώματα που καταβάλλουν οι καλλιεργητές, ολοένα και περισσότεροι ιδιοκτήτες χωραφιών, πείθονται να παραχωρήσουν τις περιουσίες τους στις εταιρίες των φωτοβολταϊκών, με αποτέλεσμα οι διαθέσιμες εκτάσεις για αγροτική παραγωγή να μειώνονται με γεωμετρική πρόοδο. Όποιος/α περνάει με το αυτοκίνητό του/της από τις εθνικές οδούς που διασχίζουν τη Θεσσαλία μπορεί να το διαπιστώσει. Γνωρίζουμε πως αντί για το επιτρεπόμενο ποσοστό 1% κάλυψης γης με φωτοβολταϊκά, στη Θεσσαλία η κάλυψη κυμαίνεται στο 10%! Συνεπώς, δεν είναι τι θα θέλαμε εμείς στο ΠΑΣΟΚ ή εγώ προσωπικά να γίνει. Πρόκειται για ζήτημα νομιμότητας. Επιβάλλεται να μπει ένα τέλος σε αυτήν την κατάσταση και να εφαρμοστεί ο νόμος.
9-Οι φωνές ότι η ελληνική ύπαιθρος ερημώνει αυξάνονται ραγδαία. Ποιες είναι οι σκέψεις σας γι’ αυτό;
Η ραγδαία ερημοποίηση της υπαίθρου, εξαιτίας της απουσίας συνεκτικής αγροτικής πολιτικής από την πλευρά της κυβέρνησης, σε συνδυασμό με τη γενικότερη πορεία του δημογραφικού, το οποίο παραμένει στο ‘’περιθώριο’’ της δημόσιας συζήτησης και κυρίως της κυβερνητικής πρακτικής, μόνο ζοφερές σκέψεις για το μέλλον της χώρας μπορούν να προκαλέσουν. Όσο η ελληνική ύπαιθρος ερημώνει, αφού ολοένα και λιγότεροι νέοι δραστηριοποιούνται στον πρωτογενή τομέα, τόσο η Ελλάδα θα ‘’μικραίνει’’ και, παράλληλα, θα πληρώνει δυσανάλογα για προϊόντα, τα οποία η γεωγραφία, το κλίμα και το έδαφός της, θα μπορούσαν να προσφέρουν αφειδώς, σε ένα ‘’φαύλο κύκλο’’ που θα σφίγγει ακόμη περισσότερο τις ζωές όσων απομένουν εδώ.
10- Υπάρχει η άποψη για ενίσχυση των νέων ζευγαριών και αγροτών ακόμη και με τη δημιουργία υποδομών όπως είναι οι αγροτικές κατοικίες, όπως έχει γίνει και σε άλλες χώρες, στα πρότυπα της κοινωνικής κατοικίας ή της ελληνικής εργατικής κατοικίας. Τέτοιου είδους κινήσεις μπορούν να βρουν εφαρμογή στην Ελλάδα;
Ναι, έχω υπόψη μου τη σχετική συζήτηση, αν και απ’ ό,τι όλοι και όλες διαπιστώνουμε πως η εξεύρεση πολιτικών λύσεων στο φλέγον ζήτημα της αξιοπρεπούς, όσο και προσιτής στέγης, σίγουρα δεν συγκαταλέγεται ανάμεσα στις προτεραιότητες της νέο-συντηρητικής ΝΔ. Υπενθυμίζω, μάλιστα, πως το ΠΑΣΟΚ πρώτο έφερε στη δημόσια συζήτηση το ζήτημα, παρουσιάζοντας δια του προέδρου του, Νίκου Ανδρουλάκη, τις προτάσεις του, όπως είναι η αύξηση του αποθέματος κοινωνικών κατοικιών, μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης και κατά το παράδειγμα των Ιβηρικών χωρών και της Ιταλίας. Η κυβέρνηση, ωστόσο, διαπιστωμένα -πεντέμισι χρόνια τώρα- θεωρεί ‘’ανάπτυξη’’ και ‘’ξένες επενδύσεις’’ το real estate με την περιουσία των Ελλήνων και μάλιστα επιχαίρει για την αύξηση του ποσοστού τους. Τα αποτελέσματα βέβαια είναι γνωστά: εκτίναξη των τιμών ενοικίασης, όσο και πώλησης, με τα ξένα κεφάλαια να κάνουν ‘’πάρτι’’ και τον αδύναμο οικονομικά πολίτη να μην έχει ‘’που την κεφαλή κλίνη’’. Τα δε μέτρα που η κυβέρνηση έλαβε οψίμως για την αύξηση του ορίου της golden visa σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη και τουριστικά νησιά κρίνονται ‘’ως πολύ λίγα και πολύ αργά’’, ενώ επιπλέον μετατοπίζουν το πρόβλημα σε Πάτρα, Λάρισα και άλλες περιοχές που δεν είχαν βρεθεί στο επίκεντρο του στεγαστικού ‘’κυκλώνα’’. Δεν θεωρώ απίθανο δε, η κρίση να μεταφερθεί και στις αγροτικές περιοχές, με τουριστικό ενδιαφέρον.