Ερώτηση προς την Υπουργό Παιδείας & Θρησκευμάτων κ. Νίκη Κεραμέως κατέθεσε η βουλευτής του Κινήματος Αλλαγής ν. Λάρισας, Ευαγγελία Λιακούλη, σχετικά με το καθεστώς που διέπει τις μετεγγραφές των φοιτητών, τέκνων πολύτεκνων οικογενειών.
Ειδικότερα, στο κείμενο της ερώτησης αναφέρεται πως με νόμο που ίσχυε από το 1979, ρητά, οριζόταν πως τα τέκνα πολυτέκνων, που εγγράφονταν σε Ίδρυμα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, κατόπιν εξετάσεων μπορούσαν να μετεγγραφούν στο πρώτο ή δεύτερο έτος της πλησιέστερης στον τόπο μόνιμης κατοικίας των γονέων τους, Σχολής ή Τμήματος Σχολής. Κι ενώ το εν λόγω ευεργετικό για τους πολύτεκνους μέτρο, αποτελώντας ένα ισχυρό
δημογραφικό κίνητρο, ίσχυσε επί δεκαετίες χωρίς να δημιουργήσει κανένα πρόβλημα στα ΑΕΙ της χώρας, δυστυχώς, «εξουδετερώθηκε» με νόμο του 2015, αφού οι μετεγγραφές των πολυτέκνων μοριοδοτούνται πλέον με μόνο δυο μόρια.
Ο Συνταγματικός Νομοθέτης, ωστόσο, αναγνωρίζοντας τη σημαντική συμβολή των πολύτεκνων οικογενειών στην αντιμετώπιση του δημογραφικού ζητήματος της χώρας, με τη διάταξη της παρ. 2 του άρθρου 21 του Συντάγματος παρέχει ειδική προστασία στις οικογένειες αυτές. Ενώ και το Συμβούλιο της Επικρατείας με σειρά αποφάσεών του έχει αποφανθεί σχετικά, πως η εξυπηρέτηση του ατομικού συμφέροντος των πολυτέκνων, αποτελεί εξυπηρέτηση του γενικότερου δημοσίου συμφέροντος, προ του οποίου και αυτή η αρχή της ισότητας των Ελλήνων απέναντι στον Νόμο, υποχωρεί, λόγω του δημογραφικού προβλήματος που αντιμετωπίζει η χώρα μας. Στο πλαίσιο αυτό η Ευαγγελία Λιακούλη τονίζει πως πάγια θέση της Πολιτείας θα έπρεπε να είναι η θεσμοθέτηση περαιτέρω μέτρων οικονομικής ενίσχυσης των ευπαθών ομάδων και πολύτεκνων οικογενειών με παιδιά φοιτητές. Η Λαρισαία πολιτικός, μάλιστα, απαριθμεί – προτείνει μια σειρά από εξίσου αποτελεσματικά μέτρα στήριξης προς τις πολύτεκνες οικογένειες από τη μεριά του Κράτους, όπως π.χ. μέσω υποτροφιών, φοιτητικών δανείων, επιδότησης ενοικίου, φορολογικών εκπτώσεων, αύξησης του αφορολογήτου για γονείς φοιτητών, κατασκευής νέων εστιών, χρήσης πιστωτικών καρτών εκπαίδευσης ή εκπαιδευτικών κουπονιών.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ερώτησης:
ΕΡΩΤΗΣΗ
Προς την Υπουργό Παιδείας & Θρησκευμάτων κ. Νίκη Κεραμέως
Θέμα: «Μετεγγραφές φοιτητών από ευπαθείς ομάδες και πολύτεκνες οικογένειες» Σύμφωνα με στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής, που είδαν πρόσφατα το φως της δημοσιότητας, η χώρα μας καταγράφει νέο αρνητικό ρεκόρ στον αριθμό των γεννήσεων για το 2018, επιβεβαιώνοντας τους επιστήμονες που κάνουν λόγο για μια βραδυφλεγή δημογραφική βόμβα. Για όγδοη συνεχόμενη χρονιά καταγράφηκε στην Ελλάδα αρνητικό ισοζύγιο στον αριθμό των γεννήσεων σε σχέση με τους θανάτους, γεγονός που οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια σε συρρίκνωση του πληθυσμού της χώρας, η οποία εκτιμάται πλέον ότι είναι μη αναστρέψιμη. Υπενθυμίζεται ότι οι εκτιμήσεις των ειδικών επιστημόνων, με βάση την εξέλιξη των δημογραφικών μεγεθών, είναι ότι έως το 2050 ο πληθυσμός της Ελλάδας θα μειωθεί στην καλύτερη περίπτωση κατά 800.000 άτομα και στη χειρότερη κατά 2,5 εκατομμύρια άτομα.
Ο Συνταγματικός Νομοθέτης αναγνωρίζοντας τη σημαντική συμβολή των πολύτεκνων οικογενειών στην αντιμετώπιση του δημογραφικού ζητήματος της χώρας, με τη διάταξη της παρ. 2 του άρθρου 21 του Συντάγματος παρέχει ειδική προστασία στις οικογένειες αυτές. Παράλληλα, υποχρεώνει την Πολιτεία να ασκεί δημογραφική πολιτική, αφού ρητά αναφέρεται ότι ο σχεδιασμός και η εφαρμογή δημογραφικής πολιτικής, καθώς και η λήψη όλων των αναγκαίων μέτρων αποτελεί υποχρέωση του Κράτους. Επίσης, το ΣτΕ με σειρά αποφάσεών του έχει αποφανθεί σχετικά: «Η εξυπηρέτηση του
ατομικού συμφέροντος των πολυτέκνων, αποτελεί εξυπηρέτηση του γενικότερου δημοσίου συμφέροντος, προ του οποίου και αυτή η αρχή της ισότητας των Ελλήνων απέναντι στον Νόμο, υποχωρεί, λόγω του δημογραφικού προβλήματος που αντιμετωπίζει η χώρα μας». Ένα από τα καίρια ζητήματα για τις πολύτεκνες οικογένειες αποτελεί το καθεστώς που διέπει τις μετεγγραφές των φοιτητών, τέκνων πολύτεκνων οικογενειών, που θεσμοθετήθηκε με το άρθρο 3 του Ν. 860/1979 και ρητά όριζε: «1. Τέκνα πολυτέκνων, εγγραφέντα ή εγγραφόμενα εις Ανωτάτης ή Ανωτέραν Σχολήν της ημεδαπής κατόπιν εξετάσεων μετεγγράφονται τη αίτησει των εις το πρώτον ή το δεύτερον έτος σπουδών αντιστοίχως Σχολής (ή Τμήματος Σχολής, πλησιεστέρας του τόπου της μονίμου κατοικίας των γονέων των». Το παραπάνω καθεστώς λειτούργησε επί δεκαετίες χωρίς να δημιουργήσει κανένα πρόβλημα στα ΑΕΙ της χώρας. Το μέτρο αυτό που αποτελούσε ένα ισχυρό δημογραφικό κίνητρο, τα τελευταία χρόνια «ψαλιδίστηκε», ενώ με τον νόμο 4332/2015, στην ουσία οι μετεγγραφές των πολυτέκνων καταργήθηκαν, αφού μοριοδοτούνται μόνο με δυο μόρια.
Η διαδικασία των μετεγγραφών καθορίζεται από εγκύκλιο του υπουργείου Παιδείας, η οποία εκδίδεται συνήθως στο τέλος του Σεπτεμβρίου. Η φετινή εγκύκλιος δεν έχει εκδοθεί. Αναμένεται με μεγάλο ενδιαφέρον, καθώς ο αριθμός των αιτήσεων σύμφωνα με τους εκπαιδευτικούς θα είναι μεγάλος, λόγω των νέων τμημάτων και της αντιστοιχίας τους με τμήματα που βρίσκονται σε κεντρικά εκπαιδευτικά ιδρύματα. Ορισμένα Πανεπιστημιακά Ιδρύματα όμως (π.χ. ΑΠΘ) έχουν ήδη κρούσει το καμπανάκι του κινδύνου για τις μετεγγραφές του ακαδημαϊκού έτους 2019 – 2020, καθώς σε πολλές περιπτώσεις Πανεπιστημιακά τμήματα αντιστοιχούν με έναν μεγάλο αριθμό νέων τμημάτων, που προέκυψαν από τη διαδικασία Πανεπιστημιοποίησης των ΤΕΙ που υλοποίησε ο προκάτοχός σας Υπουργός. Όπως μάλιστα, τονίζεται πολλά από αυτά τα τμήματα είτε δεν έχουν ακόμα εγκεκριμένο πρόγραμμα σπουδών και διδακτικό προσωπικό, είτε προέκυψαν από τη μετονομασία υπάρχοντος τμήματος ΤΕΙ χωρίς καμία ουσιαστική ακαδημαϊκή διαδικασία, ενώ κάνουν λόγο για ανάπτυξη νέων τμημάτων, σε βάρος των ήδη λειτουργούντων.
Πάγια θέση μας αποτελεί η θεσμοθέτηση μέτρων οικονομικής ενίσχυσης των ευπαθών ομάδων και πολύτεκνων οικογενειών με παιδιά φοιτητές, ώστε να βρεθούν αποτελεσματικοί τρόποι στήριξης. Η ουσιαστική αυτή στήριξη από τη μεριά του Κράτους προς τις πολύτεκνες οικογένειες μπορεί να επιτευχθεί, μεταξύ άλλων, μέσω υποτροφιών, φοιτητικών δανείων, επιδότησης ενοικίου, φορολογικών εκπτώσεων, αύξησης του αφορολογήτου για γονείς φοιτητών, κατασκευής νέων εστιών, χρήσης πιστωτικών καρτών εκπαίδευσης ή εκπαιδευτικών κουπονιών. Όσο η Πολιτεία αδυνατεί να σταθεί ουσιαστικός αρωγός προς τις πολύτεκνες οικογένειες, τόσο θα δίνει προσωρινές λύσεις όπως είναι το ευεργέτημα των μετεγγραφών.
Κατόπιν των ανωτέρω ερωτάται η Υπουργός:
- Πότε αναμένεται να εκδοθεί η σχετική με τις μετεγγραφές Εγκύκλιος του Υπουργείου;
- Σε ποιες ενέργειες θα προχωρήσει το Υπουργείο σας αναφορικά με το θέμα των μετεγγραφών των ευπαθών ομάδων και πολύτεκνων οικογενειών; Ειδικά φέτος που θα υπάρξει μεγάλος αριθμός κατ’ εξαίρεση μετεγγραφών θα υπάρξει ειδική μέριμνα για τις συγκεκριμένες ομάδες πληθυσμού;
- Σε ποιες ενέργειες θα προχωρήσει το Υπουργείο σας για την ουσιαστική στήριξη των ευπαθών ομάδων και των πολύτεκνων οικογενειών με παιδιά που φοιτούν;
- Πώς σκοπεύει να επιλύσει το Υπουργείο σας τα ζητήματα που έχουν προκύψει με τις μετεγγραφές μετά την Πανεπιστημιοποίηση των ΤΕΙ; Θα υπάρξει ειδική μέριμνα για τους φοιτητές που προέρχονται από ευπαθείς ομάδες και πολύτεκνες οικογένειες;
- Στα βασικά κριτήρια και τις προϋποθέσεις που ορίζονται για να πάρει κάποιος μετεγγραφή είναι να υπάρχει αντιστοιχία ανάμεσα στο τμήμα στο οποίο έχει εισαχθεί και στο τμήμα που θέλει να πάρει μετεγγραφή. Τι θα γίνει στις περιπτώσεις που δεν υπάρχει αντιστοιχία στον τόπο που επιθυμεί μετεγγραφή φοιτητής και ανήκει σε ευπαθή ομάδα ή είναι τέκνο πολύτεκνης οικογένειας;